Wentylatory kanałowe służą do zapewnienia ruchu powietrza w pomieszczeniu. Proste urządzenia są skuteczne i są stosowane w budynkach mieszkalnych, handlowych, przemysłowych. Ale czasami trzeba dostosować prędkość wentylatora kanałowego: aby zaoszczędzić energię elektryczną, zmniejszyć poziom hałasu akustycznego, dostosować wydajność nawiewu, wywiewu.
Jednym ze sposobów zmiany stopnia obrotu łopatek aparatu jest zastosowanie regulatora krokowego.Zobaczmy, jak to działa, gdzie jest używane, jakie są zalety i wady urządzenia, jakie są odmiany. Zapoznajmy się z niektórymi schematami podłączania takich urządzeń i niuansami związanymi z instalacją. Wszystko to pomoże w prawidłowym doborze i zamontowaniu regulatora.
Odpowiedniość urządzenia
Kiedy wentylator cały czas pracuje na maksymalnych obrotach, zasoby urządzenia szybko się wyczerpują. Moc urządzenia spada i ulega awarii. Większość części nie wytrzymuje takiego obciążenia, zużywa się, pęka. Zainstalowanie regulatora prędkości zwiększa żywotność wentylatora.
Oprócz oszczędzania zasobów pracy, regulator spełnia również inną ważną funkcję - wycisza hałas z pracującej instalacji wentylacyjnej.
W pomieszczeniach biurowych z dużym nagromadzeniem sprzętu biurowego poziom hałasu osiąga, a czasem przekracza dopuszczalne poziomy hałasu. Jest to spowodowane pracą wentylatorów z pełną mocą. W takich warunkach trudno się skoncentrować i normalnie pracować.
Kolejnym dobrym powodem do zainstalowania regulatora jest oszczędność energii. Skutkiem zmniejszenia liczby obrotów ostrzy, zmiany mocy całkowitej urządzenia, jest spadek zużycia energii.
Zasada działania regulatora krokowego
Działanie urządzenia opiera się na zastosowaniu transformatora, który wyposażony jest w jedno uzwojenie, odczepy od zwojów. Uzwojenie jest rozgałęzione. Podczas podłączania kranów do okapu stosowane jest obniżone napięcie.
Sama regulacja skokowa odbywa się poprzez zmianę cewek podłączonych do wlotu wentylatora.
Najprostszy schemat pokazuje, że sieć zasilająca 220 V jest podłączona do cewki transformatora T1 kilkoma odgałęzieniami. Przy stopniowym podłączaniu obciążenia do gałęzi 1, 2, 3 tylko część napięcia jest dostarczana do M1
Wraz ze spadkiem napięcia zmniejsza się również prędkość obrotowa łopatek maski. Na wyjściu otrzymujemy niezakłóconą sinusoidę, dzięki czemu przy przełączaniu prędkości nie dochodzi do zakłóceń wpływających na inne urządzenia oraz sam wentylator.
Inne rodzaje regulatorów działają na innej zasadzie. W elektronicznych modułach PWM działanie opiera się na zmianie mocy chwilowej przekazywanej do obciążenia. W przyrządach półprzewodnikowych funkcję roboczą przypisuje się tyrystorom i triakom.
Na panelu przyrządu schodkowego znajduje się pokrętło i skala, zwykle z pięcioma pozycjami: 0 – wyłączone, 1 odpowiada prędkości minimalnej, 5 oznacza prędkość maksymalną, 2, 3, 4 to wartości pośrednie
Urządzenie sterowane jest poprzez skokową, skokową zmianę napięcia zasilania. Regulacja odbywa się ręcznie.
Sterowniki montuje się na ścianie jak przełączniki, za ich pomocą łatwo zmienić ilość obrotów wentylatora wyciągowego.
Za pomocą specjalnego przełącznika wentylator jest podłączany do żądanej jednostki uzwojenia, a prędkość obrotowa jego łopatek spada. Jednocześnie zmniejsza się zużycie energii elektrycznej, co oszczędza zasoby.
Zaletami modeli są niezawodność, trwałość, duża przeciążalność. Wśród minusów są wymiary jednostki sterującej: nie zawsze jest to wygodne, jeśli urządzenie musi być umieszczone w ograniczonej przestrzeni.
Jeszcze dwie wady - brak możliwości płynnej regulacji oraz strata energii na ogrzewanie podczas regulacji. Ale po podłączeniu czujników temperatury, timera proces zmiany prędkości można łatwo zautomatyzować.
Odmiany i cechy urządzeń
Reduktory transformatorowe idealnie sprawdzają się w sytuacjach, w których trzeba ręcznie sterować prędkością obrotową łopatek okapu. Swoją popularność zawdzięczają umiarkowanemu kosztowi, a także najwyższej niezawodności wśród swoich „kolegów”.
Ze względu na szeroki zakres mocy produkowanych urządzeń bez problemu można dobrać model do łączenia z wentylatorami od kilku W do kilku kW. Ale modele nie są uniwersalne, są dobierane do typów okapów
Różnica między kontrolerami krokowymi a innymi typami kontrolerów polega na możliwości ciągłej pracy na obiektach bez nadzoru przez długi czas.
Główne parametry techniczne urządzeń:
- napięcie krokowe: 65-110-135-170-230 lub 80-105-130-160-230 (liczby różnią się w zależności od modelu);
- jednofazowe i trójfazowe - odpowiednio 220 i 380 V;
- waga może dochodzić do 30 kg (wszystkie urządzenia są dość nieporęczne);
- częstotliwość prądu: 50-60Hz;
- klasa ochrony urządzenia: 00, 20, 54 IP.
Obudowy urządzeń wykonane są z wytrzymałego tworzywa sztucznego i wytrzymują temperaturę do +40 stopni. Niektóre grupy regulatorów są klasyfikowane jako klasa B z marginesem czasu otwarcia migawki do 130 stopni.
Istnieją urządzenia z wbudowanymi urządzeniami zabezpieczającymi, które odcinają zasilanie wentylatora w przypadku zadziałania jego styków termicznych. Ponowne uruchomienie odbywa się poprzez ustawienie manetki w pozycję zero na 10 sekund
Niektóre modele wyposażone są w lampki sygnalizacyjne pracy urządzeń oraz wskaźniki awaryjne. Istnieją również unikalne urządzenia z opcją galwanicznej izolacji od sieci. Takie kontrolery mogą być stosowane w placówkach medycznych.
Jako dodatkowe opcje sterownik może posiadać zaciski do podłączenia i sterowania urządzeniami zewnętrznymi (np. do napędów przepustnic powietrza).
Ze względu na konstrukcję i rodzaj obsługiwanych wentylatorów, sterowniki dzielą się na zainstalowane:
- na ścianach;
- w ścianach;
- wewnątrz centrali wentylacyjnej;
- w osobnej specjalnej szafie, jeśli działa system inteligentnego domu.
Niektóre modele są montowane na szynie Din, sterowane zdalnie.
Jeżeli potrzebujesz sterować prędkością kilku wentylatorów, zaleca się zakup kontrolera wielokanałowego. Istnieją modele, które mogą obsługiwać do czterech lub więcej urządzeń jednocześnie.
W przypadku zastosowania jednego sterownika do kilku wentylatorów kanałowych sumaryczny prąd pobierany przez te ostatnie nie powinien przekraczać wartości prądu znamionowego sterownika (plus margines 20-30%)
Ale jeśli wentylatory znajdują się w różnych pomieszczeniach, a regulator jest jeden, to parametry na okapach będą takie same. W przypadku, gdy potrzebny jest inny mikroklimat w różnych pomieszczeniach, wygodniej jest podłączyć kilka sterowników.
Duża waga i wymiary takich urządzeń, złożoność zewnętrznego sterowania są równoważone przez ich zalety w stacjonarnym ustawieniu. Wybór konkretnego modelu zależy od właściwości technicznych systemu wentylacji.
Podłączanie sterownika do okapu
Instalacja urządzenia odbywa się w pomieszczeniu. Jest produkowany z uwzględnieniem recyrkulacji mas powietrza do chłodzenia obiegów wewnętrznych.
Zabrania się umieszczania regulatora w miejscu o słabej konwekcji powietrza, bezpośrednim nasłonecznieniu, nad grzejnikiem. Pozycja robocza urządzenia jest ściśle pionowa, więc wytwarzane ciepło będzie rozpraszane
Aby prawidłowo zainstalować regulator, należy dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi urządzenia.
Większość modeli jest przeznaczona do samodzielnego montażu przez użytkownika i nie wymaga specjalnej wiedzy.
Styki na markowych produktach są oznaczone, a zestaw dostawy zawiera zalecenia dotyczące podłączenia, obsługi i konserwacji urządzenia. Schematy dla różnych urządzeń są różne
Montaż urządzeń naściennych i podtynkowych odbywa się za pomocą wkrętów i kołków, które dobierane są do wymiarów i wagi urządzenia. Łączniki są zwykle dostarczane jako zestaw, podobnie jak schemat elektryczny sterownika wentylatora.
Ogólny schemat i kolejność działań jest następująca:
- Najpierw montujemy regulator, następnie podłączamy go do przewodu zasilającego wentylator.
- Przewody są podzielone na „fazę”, „zero”, „masę” i przecięte, podłączone do zacisków wejściowych i wyjściowych. Ważne jest, aby ich nie pomylić i wykonać wszystkie połączenia zgodnie z instrukcją.
- Ostatnim krokiem jest sprawdzenie rozmiaru przekroju kabla zasilającego i podłączenia pod kątem zgodności z maksymalnym dopuszczalnym napięciem urządzenia.
Proces montażu regulatorów ściennych jest podobny do zasady łączenia gniazdek, włączników światła. Możesz użyć starego gniazda przełącznika wentylatora do zamontowania sterownika. W takim przypadku przełącznik należy zdemontować.
Gdy moduł sterujący i sam regulator są umieszczone w różnych obudowach, instalacja urządzeń jest skomplikowana. Jednostka sterująca zasilana jest z panelu elektrycznego, a moduł wykonawczy podłączony jest przewodem niskoprądowym
Jeżeli sterownik wyposażony jest w styki termiczne, zaleca się podłączenie go do silników ze zdalnymi stykami zabezpieczenia termicznego podłączonymi do zacisków TC sterownika. Taki schemat niezawodnie ochroni główne urządzenie.
Gdy styki termiczne zostaną otwarte w przypadku przegrzania, obwód sterownika zostanie przerwany, silnik natychmiast się zatrzyma i zaświeci się światło awaryjne.
Silnik bez styków termicznych wymaga osobnego zabezpieczenia termicznego. Dodatkowo można dodać zworkę na TC, ale prąd znamionowy regulatora musi być o 20% większy niż maksymalny prąd silnika.
Jak zwiększyć lub zmniejszyć prędkość?
W okapach dzięki stopniowej regulacji prędkości wentylatora można zmieniać natężenie przepływu, co wpływa na ogólną wymianę powietrza. Aby kontrolować i używać metody zmiany napięcia.
Skuteczność urządzenia została potwierdzona w praktyce. Proste i niedrogie urządzenie nadające się do użytku domowego i publicznego. Może również pełnić dodatkowe funkcje.
Przykładowo model O'Erre RG 5 AR oprócz możliwości podłączenia wentylatorów rewersyjnych posiada moduł do podłączenia sterowania oświetleniem. W obudowie znajduje się również bezpiecznik 2 A.
Prędkość jest zwiększana lub zmniejszana mechanicznie. Moduły posiadają kółko do skokowej zmiany prędkości silnika okapu.
Przed podłączeniem zasilania należy sprawdzić połączenia przewodów oraz skuteczność uziemienia. Nie zaleca się częstego włączania i wyłączania zasilania: ciągła praca regulatora zapewnia optymalną temperaturę i zapobiega skraplaniu się pary wodnej w obudowie urządzenia.
Jeżeli urządzenie nie posiada funkcji automatycznego restartu i nastąpi przegrzanie, przyczyny należy wyeliminować. Przełącznik ustawia się w pozycji zero na czas chłodzenia silnika, po czym następuje ponowne uruchomienie maszyny.
Wskazówki dotyczące redukcji szumów
Często chęć regulacji prędkości wentylatora wynika ze zwiększonego poziomu hałasu emitowanego przez urządzenie. Urządzenie powinno „brzmieć” w zakresie do 55 dB. Normalny poziom - 30-40 dB.
Ciche jednostki emitują nie więcej niż 25 dB. W takie konstrukcje wbudowane są uszczelki, precyzyjne łożyska, które redukują wibracje silnika elektrycznego. A także wybrana jest liczba ostrzy umieszczonych pod pewnym kątem
Kontroler właściwie nie redukuje hałasu: przy maksymalnej prędkości wentylator wydaje taki sam dźwięk jak poprzednio. Ciszej działa przy zmniejszaniu prędkości.
Aby zmniejszyć poziom hałasu wydobywającego się z okapu nawet przy maksymalnej prędkości, należy sprawdzić gęstość zamocowania korpusu głównego urządzenia do ściany, w specjalnej niszy. Luki mogą być źródłem dodatkowych wibracji.
Szczeliny te są uszczelnione gumą piankową lub poliuretanem. Przydatne jest również sprawdzenie elementów złącznych, które powinny być dobrze dokręcone. Zmniejsz poziom hałasu i cienkie podłoże izolacyjne na wibrującej powierzchni.
Najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia hałasu okapu jest zamontowanie cichego wentylatora kanałowego.
Wnioski i przydatne wideo na ten temat
Jak podłączyć regulator do wentylatora. Przykład pokazuje sterownik tyrystorowy, ale zasada połączenia pomoże zrozumieć algorytm pracy z urządzeniem krokowym:
Funkcje podłączenia wentylatora kanałowego przez regulator prędkości + dwa dodatkowe sposoby omówiono w poniższym filmie:
Stopniowa regulacja prędkości wentylatora sprawia, że system jest mniej energochłonny, cichszy i dokładniej kontrolowany. Sterownik zapewnia bezpieczeństwo głównego sprzętu, zwiększa jego żywotność. Ułatwia to bezpieczny start, ochrona przed zwarciem, przetężeniem, przepięciem, tryb otwartej fazy.
Koszt zakupu urządzenia zwraca się poprzez zaoszczędzenie pieniędzy na kosztach zużywanej energii.Istotne jest jedynie dobranie parametrów sterownika do obsługiwanego wentylatora. Większość producentów ma tabele dopasowania modeli, z których możesz skorzystać przy zakupie na własną rękę. Nie pasuje i konsultacja z kierownikiem sklepu.
Masz pytania dotyczące tematu artykułu? Zapytaj o nie naszych ekspertów i innych odwiedzających witrynę - blok informacji zwrotnych znajduje się poniżej. Również tutaj możesz podzielić się własnym doświadczeniem i wiedzą teoretyczną, uczestniczyć w dyskusjach.